قدس آنلاین- تئاتر هنر آگاه و متعهدی است. در یک دهه اخیر رفع بحران کارتن‌خوابی به یکی از چالش‌های اجتماعی پایتخت کشور تبدیل شده است. «یک دقیقه و سیزده ثانیه» نوشته محمد چرمشیر و بهمن عباسپور، به کارگردانی شهرام گیل‌آبادی و با بازی سیما تیرانداز، لادن مستوفی، پانته‌آ بهرام و مینا ادریس این روزها در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر اجرا می‌شود. به همین انگیزه با شهرام گیل‌آبادی، کارگردان این نمایش، گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که از نظرتان می‌گذرد.
با توجه به اینکه نمایش به معضل اجتماعی اشاره دارد، درباره شکل‌گیری ایده این نمایش به ما بگویید.
من در تمام کارهایی که از نوجوانی تا حال انجام دادم، یک نگاه جدی به فضای اجتماعی داشتم. چه در تئاترهایی که کارگردانی کردهام و چه در فضاهای رسانه‌ای مانند رادیو و تلویزیون، از حدود ۱۰ سال قبل بحث‌های آسیب‌های اجتماعی برای من جدی شد. پژوهش درباره کودکان کار در آن دوره و تحقیق در مورد کارتن‌خوابی زنان در ۲ سال پیش بخشی از این فعالیت‌ها بود. در طی این تحقیقات به این نتیجه رسیدیم که آسیب‌های فراوانی به این حوزه وارد شده است. همین، انگیزه‌ای شد که روی این موضوع، کار جدی را انجام دهیم و با ۵۳ زن کارتن خواب به گفت‌وگو نشستیم. از این تعداد ۴ قصه را انتخاب کردیم. این ۴ زن کارتن‌خواب، ۴ فرم متفاوتند که هرکدام به علتی از خانواده خود دور ماندند و به آسیب‌های اجتماعی دچار شدند. این پژوهش‌ها تبدیل به یک دغدغه جدی شد و شاکله اصلی کار بر همین اساس بسته شد. مجموعاً در این کاری که انجام دادیم، سعی کردیم که مخاطب را به این موضوع توجه بدهیم.
در یکی از گفت‌وگوهایتان اشاره کرده‌اید که قضاوت در مورد نمایش دچار سیاست‌زدگی شده است. منظورتان دقیقاً چه بوده است؟
نگاهی که به نمایش و ممیزی آن داشتند، به نظر بنده نگاه غلطی بوده است و هرچه دلیل آن را جویا شدیم، واقعاً به هیچ استدلال خاصی در این باره نرسیدیم. با توجه به صحبت‌های مدیرکل دفتر هنرهای نمایشی که بحث‌های متعددی سیاسی را مطرح کردند، به این نتیجه رسیدیم که این نگاه سیاسی برای نمایش مخرب است و به همین دلیل این موضوع را با مردم در جریان گذاشتم. این نگاه سیاست‌زده باعث شد که یک سانس نمایش را نگه دارند و این باعث دلخوری و ناراحتی عوامل گروه و مردم شد.
نمایش شما باعث انتقادات و صحبت‌های متفاوتی شده است. نظر خود شما درباره این مباحث چیست؟
به چند دلایل این انتقادات به وجود می‌آید. یکی اینکه ورود به این مسائل و موضوعات، خودش برای یک سری افراد از جمله کسانی که به موضوعات و فضای انسانی و اجتماعی بی‌اهمیتند، خطراتی ایجاد می‌کند و به این دسته افراد که در آسایش زندگی می‌کنند، این توجه را می‌دهد که باید بیشتر به فکر مردم باشند و فقط به خودشان اهمیت ندهند. طرح این موضوعات ناشی از دغدغه، اندیشه و اعتقاد ماست و پشت این‌ها یک نگاه الهی وجود دارد. ما هیچ‌وقت از این نگاه الهی دست برنمی‌داریم تا بتوانیم در اصلاح این آسیب‌های اجتماعی نقشی جدی ایفا کنیم.
شما چندین سال در پست‌های مدیریتی مشغول بوده‌اید و خودتان به ضعف‌های مدیریتی اشاره می‌کنید. آیا نمایش «یک دقیقه و سیزده ثانیه» سعی کرده است دین خود را به این موضوعات ادا کند؟
ما در حد توان و امکاناتی که داشتیم، سعی کردیم که به این موضوعات بپردازیم اما حتماً هنرمندان دیگر باید به صحنه بیایند و کمک کنند که درد را نشان دهند و راهی برای غلبه بر آسیب‌های اجتماعی پیدا شود. اگر طبق روایت رسول اکرم(ص) حواسمان به ۴۰ نفر همسایه‌مان بود، هیچ‌وقت این مشکلات و پیچیدگی‌ها به وجود نمی‌آمد. پس سعی ما این است که دین خود را به این موضوع ادا کنیم و پافشاری داریم که تا انتهای این بحث ادامه دهیم.
در بین مدیران، شما جزو معدود کسانی هستید که در کنار کارهای مدیریتی اغلب کار فرهنگی هم انجام می‌دهید. آیا امکان این وجود دارد که الگویی برای دیگر مدیران باشید؟
بنده قبل از اینکه به فضای مدیریت ورود کنم، در کار هنری فعالیت می‌کردم و رشته و تخصصی که داشتم، حول محور هنرو ارتباطات شکل گرفته است. در این چندین سالی که فعالیت مدیریتی انجام می‌دهم، همیشه هنر را به عنوان یک زبان ارتباطی جدی در نظر گرفته‌ام و آن را به عنوان یک زبان نافذ انتخاب کردهام تا بتوانم حرف خودم را با جامعه مطرح کنم.
بازخورد نمایش بین مسئولان و اهالی رسانه و مخاطبان چگونه بوده است؟
طبق نظرسنجی که خودمان هر شب انجام می‌دهیم، ۹۲ درصد تماشاگران اعلام رضایت کرده‌اند. نظرات متعددی حول محور نمایش ما شکل گرفته است که بعضاً منتقدانه و در جهت پیشبرد نمایش است. هیچ شبی نیست که نفس مسیحای مردم را همراه خودمان نداشته باشیم و به لطف خداوند از نظر استقبال هیچ مشکلی نداشتیم و درخواست‌های متعددی برای ادامه اجرای نمایش داریم که در حال فکرکردن به این موضوع هستیم.
در یکی از شب‌های اجرای نمایش، شما از کارتن‌خواب‌هایی که به فضای جامعه برگشتند، دعوت کردید. هدف از این کار چه بود؟
خود آسیب‌دیدگان علاقه‌مند بودند نمایش را ببینند و ما هم با افتخار از آنان دعوت کردیم. بسیاری از مؤسساتی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، از ما حمایت بسیاری خوبی را انجام دادند. خدا را شاکریم که اهداف آنان را در یک اثر هنری پیش بردیم و مددکاران اجتماعی نظرات خود را در این مورد به ما انتقال دادند. امیدوارم به جایی برسیم که از کارهایی که در مورد مشکلات و معضلات اجتماعی ساخته می‌شود، حمایت جدی صورت بگیرد.
و به عنوان سؤال آخر، با توجه به اینکه ساختار شهرداری دچار تغیر خواهد شد، ادامه فعالیت شما در کجا خواهد بود؟
بنده عضو هیئت‌علمی دانشگاه هستم و همچنان این کار را با قدرت ادامه خواهم داد و فعالیت‌های هنری متعددی را در دستور کار خودم قرار داده‌ام.
نظر شما